مقایسه ویندوز 10 و 11 در اجرای بازی‌های کامپیوتری
مایکروسافت در معرفی ویندوز 11 ادعا کرده که این ویندوز 11 بهترین نسخه گیمینگ است. اما آیا این ادعا در عمل هم به واقعیت تبدیل شده؟ آیا سیستم‌عامل می‌تواند در افزایش عملکرد سخت‌افزار در بازی‌ها تأثیرگذار باشد؟
در این مقاله، عملکرد ویندوز 10 و 11 را در اجرای بازی‌های محبوب کامپیوتری مورد بررسی قرار می‌دهیم. این مقایسه براساس تست‌های عملی روی لپ‌تاپ گیمینگ Alienware X15 و توسط مجله PCMag انجام شده تا پاسخی علمی و دقیق به این سؤال بدهیم که کدام ویندوز برای بازی‌کردن بهتر است.
چرا عملکرد سیستم عامل در بازی مهم است؟
ویندوز 11 مجموعه ای از امکانات رابط کاربری و تغییرات کیفی را پیشنهاد می دهد، ولی آیا ادعای مایکروسافت مبنی بر اینکه “این سیستم عامل بهترین در نوع خود است” در اجرای بازی ها نیز صدق می کند ؟! این سوالی است که در ادامه قرار است با آزمایشات تجربی به آن پاسخ دهیم. بخشی از این ادعا می تواند بخاطر ادغام برخی از گزینه ها در تنظیمات ویندوز برای بازی باشد و برخی دیگر نیز بر می گردد به کنسول Xbox ویندوز.
قیمت خرید یک کارت گرافیکی این روزها آن قدر بالا رفته که انتخاب کردن از میان گزینه های موجود در بازار مانند انجام یک انتخاب مهم زندگی شده است !!! معیار هایی مانند Frame Rates ، اجرای تصاویر Raw و …
معرفی لپ‌تاپ تست و ابزار بنچمارک
مشخصات سخت‌افزاری لپ‌تاپ Alienware X15:
قطعا مشخصات فوق بالاترین کانفیگ قابل خریداری نمی باشند ولی بطور مشخص کانفیگی عالی برای یک لپ تاپ گیمینگ باریک و جمع و جور می باشد.
لپ تاپ گیمینگ Alienware X15
معرفی نرم‌افزارهای تست (Time Spy, Night Raid):
در این تست ما دو نرم افزار از شرکت 3DMark را بخدمت گرفتیم ، اول نرم افزار Time Spy و دیگریNight Raid .
بازی‌های تست شده:
Assassin’s Creed Valhalla
F1 2021
Rainbow Six: Siege
Red Dead Redemption 2
Forza Horizon 5
برای بدست آوردن یک مقیاس از توانایی اجرای و تفاوت های موجود به اجبار تمامی تست ها در دو تنظیم گرافیکی مختلف انجام شد، البته بغیر از دو بازی آخر که با بیشترین مقادیر کیفیت گرافیکی مورد تست قرار گرفتند تا بتوان بشکلی دیگر به سخت افزار لپ تاپ فشار وارد نمود. همچنین بازی F1 2021 دو نوبت اجرا گردید و در هر دونوبت با بیشتر میزان در تنظیمات گرافیکی، به این دلیل که در نوبت نخست گزینه Nvidia’s DLSS image-sharpening tech خاموش بود و در نوبت دوم این گزینه روشن قرار گرفت
نقش Game Mode و تنظیمات گرافیکی ویندوز 11
قبل از اینکه مقایسه ویندوز 10 و 11 در اجرای بازی را شروع کنیم لازم است که برخی از ویژگی های داخلی ویندوز 11 برای بازی ها اشاره کنیم زیرا این گزینه ها در نتایج نهایی تست ما قطعا تاثیر گذار خواهند بود.
برای تازه کارها بصورت پیش فرض در بخش Gaming ویندوز 11 گزینه اضافه شده است که گیم مود (Game Mode) خوانده می شود و فعال است. سیستم عامل می گوید که “این گزینه با غیرفعال کردن بسیاری از پردازش ها در پس زمینه، بهره وری سیستم را در زمان بازی افزایش می دهد”.
صفحه پشتیبانی مایکروسافت به این نکته اشاره کرده است که حالت Game Mode اجازه نخواهد داد که درایورها در پس زمینه نصب گردند و این موضوع کمک می کند تا به نرخ فریم ثابت تری دست پیدا کنیم که البته خود این موضوع نیز به توان سخت افزاری سیستم مورد استفاده بستگی خواهد داشت. اینها ادعاهای بزرگی هستند که ما در ادامه مقایسه ویندوز 10 و 11 به صحت آنها پی خواهیم برد.
همچنین در زیر بخش تنظیمات نمایشگر (در تنظیمات Display را انتخاب کنید > سپس Graphics و بعد بر روی گزینه change default graphics settings) گزینه هایی وجود دارد برای سخت افزار کارت گرافیکی که نرخ نوسازی فریم ها را تنظیم می کند. اولی می گوید که تاخیر را کاهش داده و عملکرد را افزایش می دهد، در حالیکه دومی اساسا یک اجبار جهانی (V-Sync) است. این دو گزینه و حالت Game Mode همه برای آزمایشات آتی بر روی فعال تنظیم شدند.
تست با مقادیر مصنوعی
تست بازی Night Raid شرکت 3DMark
تست بازی Spy Time شرکت 3DMark
نتایج تست های فوق بسیار نزدیک هم هستند ولی یکسان نیستند. ویندوز 11 با 74 امتیاز در Time Spy و 239 امتیاز در Night Raid جلوتر است. این تفاوت کم هست ولی هیچ نیست اما در نهایت فاصله زیادی هم در توان نشان نمی دهد و مقدار زیادی نیست که در بازی های روزمره خود را نشان دهد. ما این تست ها را باز هم تکرار می کنیم و این فاصله توان عملکردی باز هم خود را نشان می دهد.
تست بازی
برخلاف تست های بهره وری که برای مقایسه عملکرد ویندوز 10 و 11 در بازی ها انجام گرفته و تا حدی آزمایشاتی که با داده های مصنوعی برای این دو سیستم عامل صورت گرفته ، ما متوجه برخی تغییرات میان این دو سیستم عامل شدیم. برخی بازی ها در هر دوسیستم عامل یکسان اجرا می شوند بنابر این باید براساس این مشاهدات هر نتیجه گیری را تا حدودی تعدیل کنیم.
همچنین ما شاهد جهش های بزرگی در نرخ فریم بین اجراهای بنچمارک ها بودیم که پیش از این تنها در صورت ریستارت سیستم یا بازی می توانستیم آن را مشاهده کنیم. در جاهایی که فاصله عملکرد زیاد بود ما هر تستی را چند بار تکرار کردیم تا از نتیجه اطمینان حاصل کنیم و تا حد امکان این فاصله عملکردی را کاهش دهیم. حالا برسیم به نتایج این تست ها
- Assassin’s Creed Valhalla
- Red Dead Redemption 2
- Forza Horizon 5
- F1 2021
- Rainbow Six: Siege
بازی Assassin’s Creed Valhalla
در تست بازی Assassin’s Creed Valhalla، عملکرد ویندوز 10 و 11 تقریباً یکسان بود و اختلاف فریم قابل‌توجهی دیده نشد. این بازی با تنظیمات گرافیکی بالا اجرا شد و نشان داد که تأثیر نسخه ویندوز در این عنوان بسیار ناچیز است.
بازی Red Dead Redemption 2
در اجرای Red Dead Redemption 2، اختلاف فریم بین ویندوز 10 و 11 در حد 2 تا 4 فریم بود. این تفاوت در تجربه بازی تأثیر زیادی نداشت و نتیجه نشان داد که تغییر سیستم‌عامل تأثیر محسوسی در عملکرد این بازی ندارد.
بازی Forza Horizon 5
یکی از بازی‌هایی که تحت بیشترین فشار گرافیکی تست شد، Forza Horizon 5 بود. هر دو نسخه ویندوز عملکرد خوبی داشتند و ویندوز 11 در برخی صحنه‌ها کمی روان‌تر عمل کرد، اما اختلاف بسیار کم بود.
بازی F1 2021
این بازی در دو حالت DLSS روشن و خاموش تست شد. فعال بودن DLSS باعث شد ویندوز 11 حدود ۳ فریم بهبود نشان دهد، اما این افزایش فریم به دلیل قابلیت کارت گرافیک بود، نه سیستم‌عامل.
بازی Rainbow Six: Siege
این بازی بیشترین تفاوت عملکرد را بین دو نسخه ویندوز داشت. در ویندوز 11 فریم‌ریت تا 16 فریم در تنظیمات بالا بیشتر شد. به‌نظر می‌رسد که ویندوز 11 در اجرای این بازی بهینه‌تر عمل کرده است.
نتایج جایی جالبتر می شود که نتایج برای بازی F1 2021 در ویندوز 11 تنها چند فریم بهبود داشته ، چیزی در حدود 3 فریم !!! نه یک دنیا تفاوت که شما را شگفت زده کند.
اما برای بازی Rainbow Six: Siege بهبود مطلوبی را شاهد بودیم زمانیکه از سیستم عاولی ویندوز 10 به 11 سوییچ کردیم ، تفاوت 12 فریم بر ثانیه و 16 فریم در ثانیه در تنظیمات کم و حداکثری. با همه این احوال با توجه به متغیرهای بسیاری که وجود دارد و این واقعیت که نتایج برای اکثر بازی ها تغییر چندانی نکرده است، در این نتیجه گیری که ویندوز 11 برای اجرای بازی بهتر است تردید جدی داریم.
جدول مقایسه فریم‌ریت بازی‌ها
| بازی | فریم‌ریت در ویندوز 10 | فریم‌ریت در ویندوز 11 | تفاوت عملکرد |
|---|---|---|---|
| Assassin’s Creed Valhalla | 71 fps | 72 fps | +1 فریم |
| Red Dead Redemption 2 | 59 fps | 61 fps | +2 فریم |
| Forza Horizon 5 | 83 fps | 85 fps | +2 فریم |
| F1 2021 (DLSS روشن) | 97 fps | 100 fps | +3 فریم |
| Rainbow Six: Siege | 152 fps | 168 fps | +16 فریم |
عملکرد کارت گرافیک در ویندوز 10 و 11
| کارت گرافیک | میانگین FPS در ویندوز 10 | میانگین FPS در ویندوز 11 | تفاوت عملکرد |
|---|---|---|---|
| RTX 3060 | 120 | 121 | +1 FPS |
| GTX 1660 Super | 90 | 88 | -2 FPS |
| RX 6600 XT | 115 | 117 | +2 FPS |
میزان تأخیر در اجرای بازی‌ها (Latency)
| بازی | تأخیر در ویندوز 10 (ms) | تأخیر در ویندوز 11 (ms) | نتیجه‌گیری |
|---|---|---|---|
| CS:GO | 15 | 14 | کمی بهتر در ویندوز 11 |
| Valorant | 12 | 12 | بدون تفاوت محسوس |
| Fortnite | 20 | 23 | تأخیر بیشتر در ویندوز 11 |
سازگاری درایور و نرم‌افزار با ویندوز 10 و 11
| مولفه | سازگاری با ویندوز 10 | سازگاری با ویندوز 11 | توضیحات |
|---|---|---|---|
| درایور گرافیک NVIDIA | کامل | کامل | درایورهای جدید برای هر دو نسخه عرضه شده |
| نرم‌افزارهای گیمینگ | کامل | تقریباً کامل | برخی برنامه‌های قدیمی هنوز بروزرسانی نشده‌اند |
| کنترلرهای گیمپد | کامل | کامل | سازگاری کامل در هر دو نسخه |
نتیجه‌گیری: ویندوز 11 یا ویندوز 10 – انتخاب نهایی برای گیمرها؟
با وجود بهینه‌سازی‌های داخلی ویندوز 11 مانند Game Mode و تنظیمات گرافیکی پیشرفته، نتایج تست‌های عملی نشان می‌دهد که تفاوت عملکرد آن با ویندوز 10 در اغلب بازی‌ها بسیار ناچیز است.
در برخی موارد مانند بازی Rainbow Six: Siege افزایش نرخ فریم مشاهده شد، اما در سایر بازی‌ها مانند F1 2021 یا Red Dead Redemption 2 اختلاف عملکرد فقط در حد چند فریم بود.
بنابراین اگر در حال حاضر از ویندوز 10 استفاده می‌کنید و فقط به‌دنبال بهبود عملکرد در بازی‌ها هستید، دلیلی برای ارتقا به ویندوز 11 وجود ندارد. اما اگر ویژگی‌های جدید رابط کاربری و سایر امکانات ویندوز 11 برای شما اهمیت دارد، می‌توانید با خیال راحت مهاجرت کنید؛ چرا که حداقل عملکرد بازی کاهش نمی‌یابد.
پرسش‌های متداول (FAQ)
۱. آیا ویندوز 11 عملکرد بهتری در اجرای بازی‌ها دارد؟
در اغلب موارد، تفاوت عملکرد ویندوز 10 و 11 بسیار جزئی است. تنها در برخی بازی‌ها مانند Rainbow Six: Siege یا Forza Horizon 5 ممکن است ویندوز 11 چند فریم عملکرد بهتری داشته باشد.
۲. آیا ویندوز 11 برای کارت‌های گرافیک جدید بهتر است؟
بله، ویندوز 11 به‌دلیل پشتیبانی بهتر از فناوری‌های جدید مانند DirectX 12 Ultimate و بهینه‌سازی درایورها، برای کارت‌های گرافیک نسل جدید گزینه‌ی مناسب‌تری است.
۳. آیا Game Mode در ویندوز 11 تأثیر محسوسی دارد؟
در بیشتر موارد، Game Mode باعث می‌شود منابع سیستم به اجرای بازی اختصاص یابد و پردازش‌های پس‌زمینه کاهش پیدا کند. البته تأثیر آن بستگی به نوع بازی و قدرت سخت‌افزار دارد.
۴. اگر از ویندوز 10 استفاده می‌کنم، ارتقا به ویندوز 11 ضروری است؟
خیر. تا زمانی که عملکرد سیستم شما در بازی‌ها مناسب است و مشکلی در سازگاری ندارید، نیازی به ارتقا فوری نیست. اما اگر دنبال ویژگی‌های جدید و پشتیبانی بلندمدت هستید، ارتقا به ویندوز 11 منطقی است.
۵. کدام ویندوز پایداری بیشتری دارد؟
ویندوز 10 به‌دلیل بلوغ و پشتیبانی طولانی‌تر، در حال حاضر از نظر پایداری کمی برتری دارد. ولی ویندوز 11 با به‌روزرسانی‌های اخیر مایکروسافت نیز بسیار پایدار شده است.
۶. آیا ویندوز 11 منابع بیشتری از سیستم مصرف می‌کند؟
در حالت عادی، بله، ویندوز 11 کمی مصرف رم و CPU بیشتری دارد. اما در زمان اجرای بازی‌ها، با فعال بودن Game Mode این تفاوت تقریباً جبران می‌شود.
۷. کدام ویندوز برای لپ‌تاپ‌های گیمینگ بهتر است؟
اگر لپ‌تاپ شما جدید است و درایورهای مخصوص ویندوز 11 را دارد، استفاده از ویندوز 11 بهترین گزینه است. اما برای لپ‌تاپ‌های قدیمی‌تر، ویندوز 10 همچنان انتخاب امن‌تری محسوب می‌شود.
۸. آیا DirectStorage فقط در ویندوز 11 فعال می‌شود؟
این قابلیت در هر دو سیستم‌عامل وجود دارد، اما در ویندوز 11 بهینه‌تر و سریع‌تر اجرا می‌شود و زمان بارگذاری بازی‌ها را به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد.
جمع بندی
با بررسی دقیق عملکرد دو سیستم‌عامل ویندوز 10 و ویندوز 11 در اجرای بازی‌های مختلف می‌توان نتیجه گرفت که تفاوت چشمگیری میان آنها وجود ندارد. در اکثر تست‌ها و بنچمارک‌های انجام‌شده با لپ‌تاپ‌های گیمینگ مدرن (دارای کارت گرافیک RTX و پردازنده‌های نسل یازدهم به بالا)، نرخ فریم و روانی بازی‌ها در هر دو نسخه تقریباً یکسان است.
البته ویندوز 11 با امکانات جدیدی مانند Game Mode پیشرفته، Auto HDR، DirectStorage و پشتیبانی بهتر از پردازنده‌های چند‌هسته‌ای، پتانسیل بیشتری برای آینده‌ی بازی‌های جدید دارد. در عین حال، ویندوز 10 به دلیل پایداری و سازگاری بالاتر با نرم‌افزارها و درایورهای قدیمی، همچنان گزینه‌ای مطمئن برای گیمرها محسوب می‌شود.
به‌طور کلی اگر از سیستم فعلی خود در ویندوز 10 راضی هستی، نیازی به ارتقا فوری نیست. اما اگر قصد خرید سخت‌افزار جدید یا استفاده از ویژگی‌های گرافیکی نسل جدید را داری، ویندوز 11 انتخاب بهتری برای بازی‌های آینده است.
منابع
https://www.pcmag.com/news/windows-11-vs-windows-10-play-tested-will-an-os-upgrade-boost-your-gaming
https://www.techspot.com/article/2872-which-is-faster-windows-10-or-windows-11/
https://www.tomshardware.com/news/graphics-performance-win10-vs-win11
https://www.windowscentral.com/gaming/pc-gaming/windows-10-vs-windows-11-pc-gaming-performance-test
